Kierowcy zajmujący się przewozem osób odpowiadają za bezpieczeństwo pasażerów. Muszą być świadomi swojego otoczenia, dostosować się do warunków drogowych oraz przestrzegać harmonogramu czasu pracy zaplanowanego przez pracodawcę. W przepisach prawa o ruchu drogowym dokładnie opisane są zasady, jakie musi spełniać utworzony harmonogram kierowców, np. limity czasu prowadzenia pojazdu czy minimalne okresy odpoczynków pomiędzy jazdami.
Różne przepisy mają zastosowanie w zależności od rodzaju świadczonych przewozów przez przewoźnika. Jakie regulacje tyczą się tworzenia harmonogramu czasu pracy kierowcy na liniach regularnych do 50 km?
W tym cyklu artykułów postaramy się przybliżyć wytyczne niezbędne do prawidłowego zaplanowania harmonogramu czasu pracy kierowców w pasażerskich przewozach regularnych do 50 km.
Dlaczego zarządzanie czasem pracy kierowców jest tak ważne?
Kryzys energetyczny, inflacja, spadek siły nabywczej klientów – te zagrożenia branży transportowej w stosunkowo małym stopniu dotyczą przedsiębiorstw realizujących przewozy regularne na liniach do 50 km. Podstawowe problemy, charakterystyczne dla firm komunikacji miejskich, to chroniczny brak kierowców oraz wyśrubowane wymogi organizatorów ruchu zbiorowego (czyli najczęściej miasta i gminy).
Popyt na pracowników – kierowców rośnie w ciągu ostatnich kilku lat szybciej niż ich podaż. Luka związana z brakiem kierowców w Polsce oceniania jest w 2022 r. na 120 tys. etatów i to pomimo wydania w tym okresie ponad 100 tys. pozwoleń dla kierowców z zagranicy. Polscy przewoźnicy, mimo pewnych początkowych oporów, współpracują coraz częściej z kierowcami z Białorusi czy Pakistanu, jak i chętnie przyjmują do pracy swoich byłych pracowników – emerytów. Jednocześnie, przedsiębiorstwa te pozostają pod uważną obserwacją zarówno ze strony organów administracyjnych jak i opinii publicznej – sprawność psychofizyczna kierującego ma przecież bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pojazdu jak i osób podróżujących tym pojazdem.
Połączmy problem zbyt małej ilości pracowników obsługujących pojazdy, z realiami prawnymi (kierowca ma być wypoczęty, nie wolno mu przekraczać pewnych norm) oraz organizacyjnymi, narzucanymi przez organizatorów ruchu, dotyczącymi: opóźnień, ilości zastępstw, ochrony środowiska – okazuje się, że optymalne harmonogramy pracy są kluczowe dla funkcjonowania firmy transportowej. Dobrze stworzony harmonogram to nie tylko mniejsze koszty pracy (trzeba się w nich zmierzyć z problemem zarówno nadgodzin jak i ‘dobijania’ do nominału) ale i elastyczność i przejrzystość planów, która przydaje się, gdy trzeba na bieżąco dokonywać podmian pojazdów i kierowców jednocześnie przestrzegając wszystkich przepisów i wymogów.
Czym jest harmonogram czasu pracy kierowcy?
Zacznijmy od definicji. Harmonogram czasu pracy kierowcy to szczegółowy plan pracy kierowcy sporządzony na dany okres rozliczeniowy. Planista określa maksymalną liczbę godzin, jaką kierowca pojazdu może przepracować w ciągu doby, tygodnia, dwóch tygodni oraz całego okresu rozliczeniowego, przestrzegając wytycznych zawartych w przepisach. Prawo dokładnie reguluje czas pracy kierowców, minimalizując możliwości nadużyć – oraz najważniejsze – zapewniając bezpieczeństwo w ruchu drogowym i ochronę pasażerów. Przekroczenia dozwolonych limitów godzin są karane. Do przepisów przestrzeganych podczas planowania czasu pracy kierowców w pasażerskich przewozach regularnych do 50 km zaliczamy:
- kodeks pracy
- ustawa o czasie pracy kierowcy
- rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (harmonizacja przepisów socjalnych)
- umowy AETR (praca kierowców wykonujących przewozy międzynarodowe)
Przykład harmonogramu pracy kierowców w programie Veritum
Przykład widoku harmonogramu pracy kierowcy na smartfon w aplikacji mobilnej Veritum
Harmonogram czasu pracy kierowcy a przewozy regularne do 50 km
Odnosząc się do rozpatrywanego rodzaju świadczonych przewozów, kierowcy wykonujący przewozy pasażerskie na liniach regularnych do 50 km, oprócz przepisów ustawy o czasie pracy kierowców podlegają również rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 lub przepisom umowy AETR. Dla tej grupy kierowców tygodniowy okres odpoczynku wydłużony został do co najmniej 45 godzin.
Jak wynika z powyższego, kierowców, którzy podlegają pod rozporządzenie (WE) nr 561/2006 lub umowy AETR, nie obowiązuje 35-godzinny nieprzerwany odpoczynek tygodniowy wynikający z ustawy o czasie pracy kierowców.
Przestrzeganie odpoczynków tygodniowych to jedno z wielu obostrzeń uwzględnianych podczas tworzenia harmonogramu pracy kierowców. Oprócz wytycznych o czasie odpoczynku, planista planując harmonogram pracy kierowcy jest zobligowany do przestrzegania przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, przerw i czasu wykonywania innych prac.
Szczegółowe rozwinięcie zagadnień o dziennym i tygodniowym czasie pracy kierowcy oraz przerwach i odpoczynkach w kolejnych artykułach z cyklu.
Polecane artykuły
