W artykule skupimy się na przerwach wynikających z natury pracy kierowcy, czyli prowadzenia pojazdu oraz dniach wolnych od pracy. Wyróżniamy:
- przerwy w czasie prowadzenia pojazdu
- dzienny okres odpoczynku kierowcy
- tygodniowy okres odpoczynku kierowcy
- dni wolne od pracy
Przerwy w czasie prowadzenia pojazdu
W przewozach pasażerskich na liniach regularnych do 50 km, kierowcę obowiązują przerwy wynikające z przepisów ustawy o czasie pracy kierowców. Wyróżniamy następujące długości przerw:
- nie krócej niż 30 min – prowadzenie pojazdu pomiędzy 6 a 8 godzin
- nie krócej niż 45 min – prowadzenie pojazdu powyżej 8 godzin
Przerwę należy odebrać przed upływem okresu 6 godzin prowadzenia pojazdu lub bezpośrednio po nim. Przerwa może być dzielona na krótsze okresy zgodnie z obowiązującym kierowcę rozkładem jazdy, ale nie mniej niż 15 minut każdy.
Dzienny okres odpoczynku (dobowy)
W każdej dobie kierowcy przysługuje prawo do nieprzerwanego odpoczynku. Jest to szczególnie ważne, ponieważ prowadzenie pojazdu wiąże się ze znacznym stresem i wymaga dużego skupienia uwagi. Dzienny okres odpoczynku kierowcy może przyjmować dwie formy:
- regularnego odpoczynku (11 godzin)
- skróconego (9 godzin)
Regularny odpoczynek dzienny trwa nieprzerwanie co najmniej 11 godzin i może alternatywnie zostać podzielony na dwie części, kolejno 3 godziny i 9 godzin. Natomiast skrócony odpoczynek dobowy trwa nieprzerwanie co najmniej 9 godzin, ale nie więcej niż 11 godzin.
Wyjątek:
Kierowcy podlegający przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006 oraz umowy AETR, którzy wykorzystali swój okres odpoczynku zgodnie z tymi przepisami, nie podlegają już zasadzie 11 godzinnego odpoczynku wynikającego z ustawy o czasie pracy kierowcy.
Przepisy mówią również, że odpoczynek dzienny może zostać wydłużony do odpoczynku tygodniowego. Wtedy ten sam odpoczynek jest jednocześnie wymaganym odpoczynkiem dziennym jak i tygodniowym.
Tygodniowy okres odpoczynku kierowcy
Tygodniowy okres odpoczynku kierowcy z definicji oznacza okres czasu w danym tygodniu do swobodnej dyspozycji kierowcy. Czas ten jest przeznaczony na odpoczynek i regenerację.
Tygodniowy okres odpoczynku obejmuje:
- regularny tygodniowy okres odpoczynku – odpoczynek trwający nieprzerwanie przez co najmniej 45 godzin
- skrócony tygodniowy okres odpoczynku – odpoczynek trwający krócej niż 45 godzin, ale minimum 24 godziny. Zasady skracania opisują przepisy o czasie pracy kierowcy
Przypomnienie:
Kierowcy wykonujący przewozy pasażerskie na liniach regularnych do 50 km, którzy oprócz przepisów ustawy o czasie pracy kierowców podlegają również rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 lub przepisom umowy AETR, mają tygodniowy okres odpoczynku wydłużony do co najmniej 45 godzin. Dla tej grupy kierowców, którzy wykorzystali okres odpoczynku tygodniowego z rozporządzenia (WE) nr 561/2006 lub umowy AETR, nie stosuje się 35-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego wynikającego z ustawy o czasie pracy kierowców.
Przepisy mówią w jaki sposób można korzystać ze skróconego okresu odpoczynku. W ciągu dwóch występujących po sobie tygodniach kierowca wykorzystuje dwa regularne tygodniowe okresy odpoczynku lub jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku i jeden skrócony tygodniowy okres odpoczynku trwający co najmniej 24 godziny.
Sygnalizowanie naruszenia tygodniowego okresu odpoczynku na przykładzie programu Veritum.
Ważne:
Każde skrócenie tygodniowego okresu odpoczynku kierowcy należy zrekompensować równoważnym okresem odpoczynku. Kierowca musi wykorzystać rekompensatę jednorazowo w ciągu trzech tygodni od skrócenia, a dokładnie przed końcem trzeciego tygodnia (odstępstwa dotyczą wyjazdów zagranicznych!). Rekompensata może być również odebrana poprzez wydłużenie odpoczynku dziennego.
Odstęp pomiędzy tygodniowymi okresami odpoczynku nie może być jednak dłuższy niż 6 okresów 24 godzinnych liczonych od końca poprzedniego tygodniowego odpoczynku, czyli 144 godzin. Zasada ta ma zastosowanie do kierowców podlegających przepisom rozporządzenia (WE) 561/2006, AETR, oraz kierowców wykonujących przewozy pasażerskie na liniach regularnych nie przekraczających 50 km.
Jedna wolna niedziela w miesiącu
Zgodnie z prawem, osoby wykonujące pracę w niedzielę powinny mieć zapewnioną co najmniej jedną wolną niedzielę w ciągu 4 następujących po sobie tygodniach. Sporządzając harmonogram czasu pracy kierowcy należy uwzględnić wolną niedzielę.
Dni wolne od pracy i plany urlopowe
Jedną z podstawowych wytycznych do układania harmonogramu czasu pracy kierowców jest ich dyspozycyjność. Należy uwzględnić dni wolne od pracy oraz zaplanowane urlopy pracowników również tzw. wczasy pod gruszą, czyli 14-dniowe wolne.
Przypominamy!
Nieudzielenie odpoczynku dobowego i tygodniowego powoduje naruszenie przepisów o czasie pracy. W związku z tym na pracodawcę może być nałożona kara grzywny.
W ostatnim artykule z cyklu podsumujemy o czym należy pamiętać podczas układania harmonogramu czasu pracy kierowców w przewozach regularnych do 50 km.
Polecane artykuły
